Sonbahar geldi, yılını da yazayım... 2020 sonbaharı. İstanbul’dayım, salonda kanepeye oturdum, dışarıyı seyrediyorum ve hızla serinleyen havayı kokluyorum. 

Beni tanıyanlar bilir, güneşi sevmem, sıcağı sevmem, çok parlak aydınlık havaları sevmem. Yazları yaz uykusuna yatarım, hep depresif moddayımdır. Ne zaman ilk baharın sonu gelir, yaza adım atmaya bir tık kalır, benim gülüşüm solar, sesimin rengi bozarır, sulanmamış bir çiçek gibi kururum..... ne mi yaparım? Saklanırım.... evet yaz boyu saklanırım, taa ki serin sonbahar rüzgarı bana hadi ortaya çık deyinceye kadar saklanırım.....

Sonbahar geldi ve ortaya çıktım, bir sonbahar şiiriyle tekrar bıraktığım yerden yaşamaya başlıyorum...

Ayaklarıma yaslanmış kedinin karnı sıcacık 

O da  sonbaharı tanıyor mu dersiniz

Onunda mı yüzünü sonbaharın serin eli okşadı

Ondan mı kuytuda bir dost arayışı

Kedilerin sonbaharı olur mu ki

Zaten kaç yaz, kaç baharda ayak izleri var 

Peki ya biz

Bizim izlerimiz, mevsimlerimiz

Sabırlı ve bilge sonbahar

Tam da benim olduğum yaşlar

Ömrün mücevheri ilkbahar

Hani şu habersiz geçen yıllar

Ardından dertlerimi zincir yaptım

Çekiyorum yılları, acısı bol, tadı az

Telaşlı, kör günlerin toplamı yaz

Ve sonunda sonbahar

Pırıl pırıl bir yıldız gibi parlak

Su gibi berrak

Yuvasını bulmuş, göçmekten vazgeçen kuşlar

Tam da benim olduğum yaşlar

Ve kış

Umarım kış uzaktır kedicim

Senden, benden

Senin sıcacık karnından

Benim ayaklarımdan

Umarım uzaktır

Evet uzaktır 

       

 

Bir Alman felsefeci var, Wilhelm Schmid.... bir çok kitap yazmış, ben geçenlerde “Mutsuz Olmak” kitabını okudum. Sadece pozitif düşünmeye çalışanlara, kendini sürekli  mutlu hissetmek için uğraşıp duranlara minik dersler vermiş.

 

Şimdi Feray’a gelelim; Uzun zamandır “kendini gerçekleştiren kehanete” takılmıştım. Durumumu, gelecek endişelerimi dillendirmeyi bırakın düşünmeye bile korkar hale gelmiştim. 

Şu konularda aksaklık var, olacaklardan korkuyorum ama aman ha görmezden gel, ilerisini düşünme, negatif düşünürsün, sonra gerçekten oluverir, tak at gözlüklerini, olanı biteni görmezden gel, sadece iyi düşün iyi olsun Feray diyordum.....

Schmid demiş ki......

Peşinen negatif ihtimali düşünen kişi, self-fulfilling prophecy anlamında, o negatif ihtimali bizzat gerçekleştirme tehlikesine düşmez mi?

Sonra sorduğu soruya kendisi cevap vermiş.....

Negatif gerçekten vuku bulacak olursa, insan gafil avlanmaz ve hayat devam eder.....

Okurken birden!!!! Çok korktuğum ama bir türlü düşünmeden duramadığım negatif ihtimalin o kadar da korkutucu olmadığına ikna oldum..... rahatladım, ohhhhh üstümden bir yük kalktı....

Artık negatif, pozitif.... ortaya karışık düşüneceğim... kehanete gelince...

Bir memleket lafıyla bitireyim...

“Olacakla, öleceğe çare yok”

Bahçeleri meyve ağacı dolu, yan yana iki katlı evlerin bulunduğu bir sokakta büyüdüm. Sokak çıkmaz sokaktı, çıkmazın sonunda ortaokul vardı ve babam orada çalışırdı. Her zaman takım elbiseli, bembeyaz gömlekli, kravatlı babam. Bana saç ve göz rengimi veren yakışıklı öğretmen.

Evlerin bahçesinde en çok elma ağacı vardı. Sarı, yeşil, kırmızı, tatlı, ekşi, kokulu elmalar. Tırtıklı bıçaklarla şekilli kesilir, kazanlarda reçel kaynatılırdı. Elma reçellerinin olmazsa olmazı karanfil ve toz kırmızı boyaydı. Çocukluğumun unutulmaz lezzetiydi ve orada da kaldı. Ben elma reçelinin şeklini, rengini, saydamlığını, lezzetini çocukluğuma hapsedip saklamayı başardım.

Onun dışında herşey yaşamaya devam etti, iki katlı kerpiç evler yıkıldı, bahçeleri de arsa kabul edip geniş apartmanlar yapıldı, yol kenarında şırıl şırıl akan su arıkları kapatıldı, koşarken tozuna bulandığımız yola asfalt döküldü, bu değişikliklere direnemeyen okul eskidi, küçüldü, sıradan bir devlet dairesi oldu.

On yıl öncesine kadar tekrar tekrar gidip oralara baktım. Anlam yüklediğim hiçbir şey kalmadı, sistematik bir cahillikle hepsini yok ettiler. Neyseki elma reçeline dokunmadılar, daha doğrusu çok zahmetli bir iş olduğu için dokunamadılar.

Yarım asırdan fazladır bu ülkede yaşadığımdan bilirim;  Bu yok ediciler, değer bilmez rantçılar zor işleri modifiye edemezler. Elleriyle bir şeyler üretmeyi kârlı bulmadıklarından, ancak dışarıdan ithal ettikleri makinelerle bir şeyler üretirler, hatta hiç üretmeyip doğrudan ithal ederler. İşte benim elma reçelimi yapacak sistemi kuramamış olmalılar ki, onun canı kurtuldu.

Neyse ki onu yapmayı annem biliyor, teorik olarak ben de biliyorum ancak o kadar zahmetli bir ön hazırlık ve kaynatma süreci var ki, kolay kolay yapmaya cesaret edemiyorum. Şimdi amannn alt tarafı reçel, ne kadar zor olabilir ki diye bilirsiniz. Ama öyle değil işte, vişne-çilek-şeftali- kayısı gibi göz kapalı yapılacak kolay reçelleri bir tarafa bırakıyorum, ceviz-turunç-patlıcan gibi yöresel orta decede zorlukla yapılan reçellerle bile mukayese edilemeyecek kadar zor yapılır.

Ohh olsun, iyi ki bu kadar zordu ve onu bozamadılar, değiştiremediler, canına kıyamadılar......

Tıp hizmetini nasıl satın alıyorsunuz? Ya da almıyor musunuz? Sizin için ne zaman bir şeylerin düzgün gitmediğini anlıyorsunuz? Sizi, artık yardıma ihtiyacın var diye uyaran şey ne? Ya da insan organizmasının işleyişini öğrenip, bozulma öncesi önlem mi alıyorsunuz?

Çok karışık, her şey çok karışık.... hastalıklardan korunma, başlayan hastalığı tespit ve tedavi konusunda kaç kişiyle konuşursanız, çözüm için o kadar sayıda yol olduğunu görürsünüz. İşte karışık olan da bu....

Acaba hangisi sizin yolunuz? Ben size akıl verecek, ya da bir yolu doğru diye dikte ettirecek falan değilim. Sadece işin içindeyim, dönen çarkın dişlilerinin arasında yaşayıp gittiğimden, naçizane kendi yolumdan bahsedeceğim. Muayene ettiğim hastalarıma da hep bu yoldan bahsederim.

1- Genetik olarak taşıdığınız bir yatkınlık var mı? Bunu mutlaka önemseyin. Öğrenebildiğiniz kadar hangi yakınınızın ne hastalığı varmış, ölüm nedenleri neymiş bilin.

2-Vücudunuzun sesini dinlemeyi öğrenin. Ağrı, kalp atımında ya da nefes almada değişiklikler, idrar ve gaita yaparken zorlanma, şekil ve renk değişikliği, beş duyunuzda daha önce yapılabilenlerde aksama, saç sorunları, terlemede değişme, cilt rengi, döküntüler...vs

3- Zararlı olduğu bilinen şeylerden uzak durun. Mesela ailende akciğer kanserinden ölen var, yokuşta ve merdivende nefes nefese kalıyorsun, o zaman sigara içmeyeceksin, içilen yerde bile durmayacaksın. Hava kirliliği yoğun büyük kentlerde yaşamayacaksın. Tabi bu örneği verdim diye sadece sigara zararlı demiyorum.

En büyük zararlılardan birisi de yanlış beslenme. Uzaktan bile görünce yolunu değiştirmen gereken maddeleri vücuduna sokma.

Asla kilo almayacaksın. BMİ(vücut kitle indexi) diye bir formül var, internetten öğrenebilirsiniz, yaşınıza, cinsiyetinize ve boyunuza göre normal kilonuz kaç olmalı hesaplayın.

Mikropları tanıyın ve uzak durmayı öğrenin. Aşı ve uygun hijyen kuralları konusunda eğitim alın.

4- Organizma aynen bir makina gibidir, hayatta kalıp çalışması için yakıt gerekir. Doğru yakıt kullanacaksın. Hem doğru yakıt kullanıp hem de onun organizmanın tüm hücrelerine ulaşmasını sağlayacaksın.

Doğru yakıt ne? Hangi besin ne içeriyor, bana hangisi lazım, nereden satın alayım, nasıl yemek haline getireyim sorularının cevapları için araştırma yapın.

Olması gereken malzemeyi aldık diyelim, süper antioxidan bir yemek yedik, hadi gerekli vitaminleri, mineralleri, proteini, omega3ü...vs tüm hücrelere taşıyalım. O zaman kalk, dışarının havasına uygun giyin, açık havaya çık ve yürü.

5- İnsan organizması sürekli hareket ederek evrilmiş. Kayaya yapışık bir yosun gibi evde odadan odaya salınıp, her yere arabayla gidersen yavaş yavaş çürürsün. Doğru egzersiz için spor salonu, spor aleti gerekmez. Atalarına bak ne yapmışlar? Ama kapalı alanda masa başı işteysen, atalarım gibi tarla mı var süreyim, ya da ormana avlanmaya mı çıkayım diyebilirsin. Tarla yok (keşke olsa), av da yok tabi ki, sen yürüyeceksin. Her gün en az bir saat tempolu yürüyeceksin.

6- Tüm bunlara uydun, vücudunun sesini dinledin, hiç bir sorun yok, yine de bende bir hastalık var mı acaba diye meraktasın, tıp bu merakı kullanır ve check- up devreye girer. Ben atmış iki yaşındayım, hiç check- up yaptırmadım. Sabahları saçımın telinden, ayağımın tırnağına kadar bir sorun var mı diye sorarım, işte benim check-up anlayışım bu....

7- Erken tanı önemli mi? Tabii ki son derece önemli. Ufak bir aksaklık hissettiniz, ilk başvuru aile hekimine olmalı. Umalım aile hekiminiz iyi bir tıp eğitimi almış olsun. Konu onu aştıysa, doğru hastaneye...Hastaneler çok kalabalık, doktorlar günde yüzün üzerinde hasta muayene ediyor, doğru teşhis ve tedavi için gerekli gözlem süreleri yok ve malpraktis (yanlış teşhis ve tedavi sonrası hastanın zarar görmesi) davaları yüzünden son derece tedirgin ve çekinikler... o zaman özel sağlık kurumları devreye girer. Oradaki hekimler hem malpraktisten çekinirler hem patronu memnun etmeye çalışırlar ve giderek herkes kendine ait bir tarz oluşturur. Bu kurumlar sağlık ticareti kurumlarıdır. Kar ettiriyorsan varsındır. Onun için özellerde çok hızlı personel değişimi yaşanır, patronun kar beklentisini karşılayan bulununcaya kadar gidenler, gelenler....bu kargaşada erken tanı için gerekli görülen yaklaşım umalım ki doğru ve dürüst olsun...

8- Bir de eski adı alternatif tıp yeni adı geleneksel ve tamamlayıcı tıp ucubesi var. Devletin bu türlü tedavileri ödeme kapsamına alması, bu yöntemlerin tedavi falan olmadığı gerçeğini değiştirmez. Bu grup da çaresiz hastanın mutlaka yakalandığı ağlardandır. Bu yöntemlerin tamamen karşısındayım. Neredeyse tümünün eğitimini aldım. Bu eğitimleri alma nedenim, göğsümü gere gere bunlar tedavi falan değil demek içindi ve diyorum.

9- Şimdiye kadar organizmanın fiziksel yönünü konuştuk, bir de ruhsal yönü var.... o bir sonraki yazıda... o konu da, apayrı kanayan bir yara.....