Ahhh dünya, yalan dünya, bir gün varsın ve birden yoksun dünya. Feng shui öğretisine göre tam da olmaması gereken bir şekilde, yatağımın bir ucunda ayna, diğer tarafında yarı açık bir pencere var. Dünyanın tüm yalanlığı açık camdan içeri girip, aynadan üstüme yansıyor.

İyi insanlar, dürüst insanlar, sözü özü bir insanlar neredeyseniz siz de bilin ki dünya yalan. Diğer samimiyetsiz çoğunluğa gelince, al birini vur ötekine,  incir çekirdeğini doldurmayan sohbetleri, maskeli suratları, mutluluk oyunları, doyurulamayan şehvetleri, hırsları ve hiç durmadan sahneledikleri, başrolde hep kendilerinin olduğu tiyatroları.....halbuki bilseler hiç değmez, kötüler içinde ahhhh dünya, yalan dünya.

Dün Abdûlaziz hakkında bir yazı okudum, bileklerini keserek öldürmüşler ve intihar süsü vermişler. Her iki bileğini de o kadar derin kesmişler ki, damarlarıyla beraber tendonları da kopmuş. Ölüyü muayene eden doktor Marko Paşa, kopuk tendonlu bir elin diğer bileği nasıl kesebileceğini sorgulamamış, ya da korkudan sorgulayamamış. Abdûlaziz Feriye'de ölmüş, benim sinemasını ve restoranını çok sevdiğim Feriye'de. Marko Paşa da yalnızlık içinde ve yoksul bir şekilde Burgaz Ada'da ölmüş ama ölmeden önce difteriden hayatlarını kaybeden yedi çocuğunun acısıyla kavrulmuş. Yani padişah da olsan, tüm dertleri dinleyip çareler bulan bir paşa da farketmez dünya yalan.

Mozart öldüğü zaman henüz otuzbeşindeymiş. Ölüm nedeni muğlak, sanırım 1990'larda bir tıp heyeti ölüm nedeni böbrek yetmezliği olabilir demiş ama kapalı kapılar ardında söylenenlere bakılırsa, ölüm nedeni zehirlenme. Salieri, onun yeteneğini kıskanmış ve zehirlemiş. Olaya tanık olanların hatıralarına göre ölüm sonrası ceset inanılmayacak kadar şişmiş ve morarmış. Ölümünden hemen önce Requiem'i bestelemiş.Sanki kendi ölüm marşını bestelemiş ve ölmüş. Yani ne kadar yetenekli olursan ol dünya yalan. Bir beste kadar hükmün yok.

Van Gogh kendini göğsünden bir altıpatlarla vurduğunda sadece otuz yedi yaşındaymış. Sonsuz zor bir hayat yaşamış, hatta Fransa'da yaşadığı bir ara açlıktan dişleri gevşemiş. Şimdi Van Gogh adı nedeniyle turizm cenneti olan Arles, onun hatıralarıyla dolu. Halbuki o yıllarda, otuz Arles'li imza toplayıp yönetime başvurmuşlar, bu kızıl saçlı deli ( le fou roux) yi şehrimizde istemiyoruz demişler. Sonrası belli, akıl hastahaneleri yılları ve ölüm. Yani boyaları bir mucize gibi birleştirsen de dünya yalan. Van Gogh deyince, bir doktor öyküsü var, size de anlatayım. Van Gogh, hastahanede kendisini tedavi eden Dr. Felix Rey'in bir tablosunu yapmış ve ona hediye etmiş. Doktor bunu beğenmemiş, önce bir kümesin tamirinde parça olarak kullanmış, sonra da birisine hediye etmiş. Tablo şu anda Moskova'da Puşkin müzesinde ve tahmini değeri elli milyon dolar. Kümesten kurtulan parça sapasağlam. Yani dünya deli yalan.

Ben daha küçücük bir çocukken, tüm yaşamı ekmek kavgasıyla geçmiş, gencecik babamın hayatının elleri arasından nasıl kayıp gittiğini gördüm. Bir gün mavi gözlerini kısarak kahkahalar atıyor, türküler söylüyordu, ertesi gün kıstığı gözlerinin, kahkaha attığı ağzının üstünde topraklar vardı. Türküler yerini annemin hıçkırıklarına bırakmıştı. Dünya sonsuz yalan.

Bu yalanın üstü mü örtülü, yoksa bizim gözlerimiz mi bağlı? Durum böyleyken, neyin kavgasını veriyoruz. Toplu yaşamanın kuralları yazılırken, neye istinaden henüz ölmemiş insanın yaşam hakkı elinden alınmış. Farkında mısınız bilmem herkes sistemin kölesi. Kölelik müessesesi şekil ve şemal değiştirip devam ediyor. Halbuki dünya yalan, yalan.

Şimdi durup bir düşünün. Kimsiniz??  Zengin, fakir, ikisinin ortası??  Yetenekli, şöhretli, süper zeki, ehh idare eder?? Kadın, erkek, eşcinsel, evli, bekar, dul?? Çalışkan, tembel, mirasyedi, taşı sıkıp su çıkaran, geçimli, geçimsiz?? Irkçı, hümanist, siyasetle kafayı bozmuş, yobaz, geçmişe takılıp kalmış, hayalperest?? Milliyetçi, dinci, savaş yanlısı, gözünü kan bürümüş, pasifist?? Patron, asgari ücretli, işçi, memur, mevsimlik sözleşmeli, ceo, amele??........Kimsen kim, hayat bir illüzyon ve dünya yalan....Sayılı günler bitmeden hemen aslına dön. Aslın ne mi?? Sen bir yıldız tozusun, dünyayı, ya da uzaydaki herhangi bir toprak parçasını oluşturan elementler neyse, sen de onlardan oluştun.

Tekrar söylüyorum ben yıldız tozuyum ve dünya yalan. Bunu anladıktan sonra bir dizi karar aldım. Bu yazı çok uzadı, kararlarımı bir sonraki yazımda sıralayacağım, işinize yarayan olursa, içinden çekinmeyin alın. Hatta kurallara bir de isim buldum, ''Yıldız Tozu Anayasası''.........Diğer maddeler için, gelecek yazıyı bekleyeceksiniz ama bir ip ucu vereyim, ilk madde şöyle......Çimenin altı sizi bekliyor ama şaşırtın onu, her işi bırakın, onun üstüne uzanın......

Kamboçya'nın Siem Reap kentinden, Lao Havayolları'na ait bir uçakla yola çıktık. Uçak o kadar küçük ki, aralıklarla oturmuş on kadar yolcuyla yol alıyoruz. Hostesin getirdiği, Lao Beer marka bir bira, değişik aromalı tuzlu tatlı bir avuç fıstık ağzıma çok hoş bir lezzet veriyor. Hava açık, aşağıya bakıyorum, Tayland-Laos sınırını yapan Mekong Nehri aşağıda kahverengi bir yılan gibi uzanıyor.


 İlk durak eski başkent Pakse. Buradan ülkeye giriş yapacağız. Türkiye'de şehirler arası yollarda bakımsız yakıt istasyonları vardır ya, sanki terk edilmiş gibidirler. İşte onlara benzer bir binadan içeriye giriyoruz. Soluk, eski, pis bir salon, camlarında renklerini kaybetmiş, is rengi tül perdeler var. Burası Pakse Uluslararası Havaalanı. Etrafta üç beş görevli öylece duruyor, kadınlar ve adamlar aynen birbirlerine benziyorlar, aynı renk giyinmişler, kadınlar elbise giymemiş olsa cinsiyet ayrımı yapmak olanaksız. Halbuki hostes çok güzeldi. İşte bu kişiler, hiç durmadan aralarında konuşuyorlar, on kadar turiste bakıp telaşa kapılmış hareketler yapıyorlar ve gözleri çok ilginç, sanki donarak ölmüş balık gözü gibi duygusuz. Aslında vizemiz var ama çok büyük bir sorun varmış gibi davranıyorlar. Neyse, rehberin bile zar zor anlayıp bize anlattığı şekilde formları doldurduk. Sonra hiç bir şey yapmadan öylece oturduk. Bizi getiren uçaktan başka hiç bir uçak iniş kalkış yapmadı. Orada öylece neler olduğunu anlamadan bekledik. Bir süre sonra aniden bir adam ortaya fırladı ve el kol hareketleriyle indiğimiz uçağı gösterip bir şeyler söyledi. Bir turist, sanırım Fransız'dı, onun ne dediğini anladı ve aynı uçağa binip Luang Parabang'a geldik. Bu şehir 1995'de Unesco Dünya Kültür Mirası listesine alınmış.


Luang Parabang, Laos'un eski başkentiymiş. Kelime anlamı ''Asil Buda''. Laos tarihi, iç savaş, dış savaş ve kargaşalarla dolu. Eski Fransız sömürgesi, sonra Japonlar istila etmiş, en sonda Amerikalılar defalarca bombalamış. Şimdi ismi Laos Demokratik Cumhuriyeti. Cumhuriyet adı sadece isminde var, ülke komünist dikta ile yönetiliyor.  Bu şehirde kaldığım sürede tapınakları, tepeleri, Mekong Nehri'ni ve çevresindeki küçük köyleri gezdim. Yabancıların oturduğu yerler dışında rahatsız edici bir yoksulluk ve pislik var. Dünyanın en fakir elli ülkesi arasındaymış.

Villa Santa Resort isimli bir otelde kaldım. Otel, balta girmemiş ormanlık bir parkın içine yapılmış, odalar bahçeye yayılmış vaziyette, oda numaraları birbirini takip etmediğinden birkaç kez, suni göletlerin, göz alabildiğine yayılmış lotus çiçeklerinin arasında kayboldum. Aralarda Bodhi ( Hint İnciri ) ağaçlarını görünce, ilk kez gördüğüm için heyecanlandım. Sonra bu coğrafyada Buda'nın altında nirvanaya ulaştığı bu ağaçlara sıkça rastladım. Odama girdiğim zaman yatağın üstüne değişik örülmüş bir sepette tropikal meyveleri görünce, yoldaki tüm olumsuzlukları unutmuştum ki, dragon fruita elimi atınca altından parlak mavi bir örümcek koluma çıkıverdi. Çığlıklar eşliğinde sepeti balkona çıkardım, kapıyı kapattım, perdeleri çektim, önlem olarak ışıkları açtım, uzun süre uyuyamadım. Aslında o kadar börtü böcek korkum yoktur ama ilk gördüğüm tip hiç de korkulmayacak gibi değildi. Sonradan öğreniyorum ki. ormanda yaşayan endemik canlıların %95'i böcekmiş.

Gezi notlarımda dolandığım tapınakları not etmişim. Sırayla Wat Xieng Thong, Wat Visoun Stupası, Wat Aham, Wat Mai'yi gördüm. Anladığınız üzere Wat tapınak demek. Hepsi birbirine benzer ibadethaneler, onlar hakkında neredeyse aklımda kalan hiç bir şey yok.



Ama Buda'nın oturuş şekilleri hakkında hatırladıklarım var. Mesela fotoğraftaki hareketim yerel rehberimiz Siph On'a göre ''Hayatı kaybetmeye, hayatı öldürmeye dur de'' demekmiş.

Tapınaklar tekdüzeydi ama sabaha karşı katıldığım sadaka töreni çok ilginçti. Sol omuza, pötikareli bereket şalları atılıyor, sağ elle rahiplerin sepetlerine, buharda haşlanmış, yapışık pirinçler ( sticky rice) konuyor. Bu coğrafyada pirinç, bizdeki buğday gibi kutsal. Bu törenin anlamı, iyi niyet dolu tüm kalbimle lokmamı seninle paylaşıyorum demekmiş. Törene katılabilmek için karanlıkta, gün ağarmadan gidip yer tuttuk, inanılmaz kalabalık vardı.

Bir akşam üstü Phousi Tepesi'ne çıktık, buraya 329 basamakla çıkılıyor. Yarı yolda biraz dinlenerek en tepeye çıktım, Mekong Nehri'ni bir de buradan gördüm, bu nehir hakkındaki fikrim değişmedi, aynı kahverengi bir yılan. Tepede küçük bir tapınak daha var, Wat Phousi.


Eski Kral Sarayı artık Milli Müze'ye dönüşmüş. Milli Müze'yi gezerken, kraliyet ailesinin şahsi eşyalarını incelerken üzülmekle acımak arası şeyler hissettim. Çünkü gördüğümüz eşyaların sahipleri, yani son kral ve ailesi kovuldukları, sürüldükleri bir mağarada açlıktan ölmüşlerdi.

Mekong Nehri'ni bir de iyice yakından, yani üstünde giderek gördüm. Nehrin içinde otuz kiloya kadar çıkan kedi balıkları varmış, onları görmedim ama yedim, ehh fena değil. Az da olsa timsaha da rastlanıyormuş. Kıyılarda tek tük ekili alanlar var, yukarılara doğru sık ormanlar var, bunlar tik ağacı ormanları. Nehir yakından korkunç görünüyor, sık sık girdaplı alanlar var, ölmüş, huzursuz ruhların buralarda yaşadıklarına inanılıyormuş.  Yarış tekneleri kadar alçak ve uzun bir tekneye dizildik ve üç ayrı yer ziyaret ettik.

İlkini asla unutmayacağım. Burası Ban Xang Khong Köyü'nde bir pirinç şaraphanesi. Tekneden inip, taşlara ve uzun otlara tutunarak yukarı tırmandık. İnanılmaz pis kaplar, kazanlar, damıtma şekilleri, bir de şişelerin içine yılan, tarantula falan koyup şarapları şişelemişler. Ben iğrenmiş bir yüz haliyle bunlara bakıp, bir an önce uzaklaşmak isterken, olanlar oldu ve tuvalete ihtiyaç duydum. Önce bir dolar istediler, verdim, tahta mandalla tutturulmuş bir kapıyı açtılar, içeriye girip kapıyı kapattım, nihayet karanlığa gözüm alıştı, çevredeki kokuyu almamak için nefesimi tutup, etrafa göz attım, içi kahverengi su dolu paslı bir varil, ve toprağa açılmış bir delik.....

İkinci yer, bir mağaraydı, Nam Ou ve Mekong Nehri'nin birleştiği köşede bir mağara var, İsmi Pak Ou, içinde yüzlerce Buda heykeli var. Büyük, küçük, tahtadan, taştan, renkli, çıplak, giyimli, hatta mücevherli çeşit çeşit. Burası doğanın enerjisiyle, Buda'nın enerjisinin birleştiği bir noktaymış.

Üçüncü yer, yine bir köy, Ban Xang Khong Köyü'nde ipek kumaş ve kağıt imal eden köylüleri gördüm. İlginç bir kaç şey aldım, İpeğin ipek böceğinden elde edilmesi, ip haline getirilmesi, boyanması, dokunması safhaları gerçekten çok garip, çok naif bir iş.







Dokuma tezgahındaki güzel bir kadını görüntülemek istedim, izin aldım, kafasını kaldırıp bana baktı, şöyle ufak bir dehşet dalgası içimi yalayıp geçti, kadının gözleri aynı hava alanındakiler gibiydi.
Bu ülkede fakirliğin dışında bir şey var, değişik bir şey, insanları ölü balık gibi baktıran bir şey.

Bir de gece pazarları var, kaldığım iki gece de pazarları gezip tozdum

NİNELERİMDEN KIZLARIMA VE BENDEN BÜTÜN KADINLARA

Kadınların şifacı olduğuna inanıyorum. Ancak o kadar izole, o kadar maddeye dayalı hayatlar yaşanıyor ki, kısa yoldan sahip olma ,tek başına sahip olma, kıskanılma ile karışık imrenilme dürtüsü o kadar yanlış bir şekilde taçlandırılıyor ki ve o kadar çok birbirine benzer insanlar dar alanda birbirlerine mahkum oluyorlar ki. Onlar şifacı olduklarını bilmiyorlar, bilemiyorlar...

Oldukça uzun bir yol yürüdüm. Sadece uzun değil, engebeli, inişli çıkışlı, labirentli, karanlık geceli, dipsiz kuyulu bir yol. Şimdi geriye bakınca anlıyorum, aslında yol yol değildi, bir okuldu.

Neler, neler öğrendim. Öğrendiklerimi öğretmem gerektiğini de öğrendim. Ama öyle direktif verir gibi değil, hani bazı masalar vardır, üstünde kuru yemişler, meyveler falan olur da isteyen istediği zaman yer, ya da yemez. İşte aynen öyle, ben  bildiklerimi ortaya koyuyorum, işine yarayan alsın diye.

Çocukken doğanın içinde, şen şakrak, sevgiyle çerçevelenmiş bir çocukken, gençliğimde birden tökezledim. Başkalarının amaçlarıyla alakalı fikrim hiç olamadı. Tek pencereden bakardım ve herkese eşit mesafede olmak gerekir derdim. Kişilerin niyetlerini, dolayısıyla da geleceği öngörememe, benim iç görü eksikliğimden kaynaklanmıştı.

Çocukluğum bilge kadınlarla dolu bir ailede geçmesine rağmen, birden üstüme çöken bu lanet de neyin nesiydi. Yıllar sonra tatlı bakışlı bir psikolog cıvıltılı bir sesle, o psişik bir uyuklama halidir dedi. Uyukluyordum....Bu ne kadar sürdü bilmiyorum. Ama uzunca bir süre ayağa kalkıp nereye aitim ben diye sormadım. Olumsuz kompleksleri olanların oluşturduğu kuralları kabullendim ve onların istediklerini yapınca meşrulaşan insan rolü oynamayı kabul ettim.

Bir gün anneannemin dizine yatmıştım, ben otuzlarımı sürüyordum, o da o kadar yaşlanmıştı ki, bir yandan saçlarımı okşuyordu, bir yandan yavaş yavaş konuşuyordu.Sen eskiden nasıl güzel kahkaha atardın, senin gülüşüne gülerdi herkes dedi. Artık kahkaha atamadığımı hissettim, işte o gün, günlüğüme ölmekte olan nehirler gibiyim diye yazmışım.

Ve aynı gün anneannem bana dedi ki, sen başkalarını tamir edip iyileştirmeye çalışıyorsun, kendini de tamir et. Birden kendimi değerli hissetmiştim, belki o cümleden sonra yeteneklerimi ortaya çıkarmak istemiş olabilirim.

Kendimi tamir sürecinde, hissetmek istemediğim şeyler olduğunda nefesimi tuttuğumu keşfettim. Derin derin nefesler aldım, her aldığım nefes keder perdesini biraz daha araladı. Yolumu kaybettiğim zamanlarda onaylanmak benim için çok önemliydi, bu süreçte canımı yakanlardan uzaklaşırken, herkesten de uzaklaştım. Bu cismani uzaklık değildi, soğuktum, buz gibi. Sonradan öğrendim, bu durum savunmaya yönelik bir öfke eylemiymiş.

Annem çocuklarıma sahip çıkıp, onları aynı benim gibi kucaklayıp, sen biraz dinlen, yalnız kal dediği zaman, aslında istediğim şeyin, ihtiyacım olan şeyin bu olduğunu anladım. Uzaktan enerjisiz ve eylemsiz görünmüş olabilirim ama içimdeki rehberi durduğum zaman duydum, rehber bana dinlen dedi. O süreç kehanetlere kulak verdiğim süreçtir, hatta kendi kahinim bizzat kendimdim. İç benliğimi dinledim, sonsuz rahatladım, hayattan bıkmadığımı gördüm. Ve tekrar kahkaha atmaya başladım, gerçi kısa ve kısık sesli kahkahalardı, olsun, demek ki bitmemişlerdi.

Sonra ailenin kadınlarına kızlarım dahil oldu.Onları seyrederken, neye daha çok, neye daha az ihtiyacım var anladım. Hayatımın haczedilmesine izin vermiştim, bilmediğin bir ritimde istemediğin bir dansı yapar gibi yaşarken kendi ritmimi hatırladım. Ayağa kalkmak için, kendi dansımı etmek için, kendi açlığımı doyuran yeteneklerimi ateşlemek, ailemin kadınlarından bana geçen elle kendimi ve kızlarımı okşamak için gerekli koşullarda gerekli süre kalmıştım. Tüm bunlar gerekliydi. Bu gereklilik pişmanlık ve keşkelere değil, teşekkür ve minnettarlığa layıktı.

İşte aydınlanmak buydu, nihayet ışığı açan düğmeye basmıştım. Bu düğmeyi oraya ninelerim koymuştu, annem düğmenin yerini buluncaya kadar, biraz kızarak, dürterek, iteleyerek beni uyarmıştı.

Ailenizin kadınları önemlidir, eğer yaşıyorlarsa dokunun, yoklarsa anılarına dokunun. Sizden genç kadınların dokunması için yol işaretleri koyun.Aile dışında sizi seven, yaratıcı kadınların güneşiyle ısınmayı öğrenin. Onları ancak arayarak bulabilirsiniz. Onların, onlar olduğunu gözlerinden, özlemlerinden, dudaklarından dökülen kelimelerinden anlarsınız. işte onlarla, çemberinizin parçalarını tamamlarsınız.

Tekrar, tekrar aynı hayata uyanmamak için, geleceği olan bir hayata uyanmak için, kendinizi sadece kendiniz olduğunuz için eşsizce sevebilmek için yürünmesi gereken bir yol var. Ama anlattığım gibi biraz engebeli.....