Sizlerle beraber, bir yeni yıl yazısı yazalım. Hiç dikkat ettiniz mi? Yeni yıl için dilekler, istekler, yapılıyor ama hepsi klişenin ötesine geçmiyor. Kutlama mesajlarına bakıyorum,kutlamaların özeti şöyle ''mutlu, huzurlu, sağlıklı, şanslı yeni bir yıl dilerim'' Ve bitti...Hepsi bu kadar, canı olmayan, ruhu olmayan, mekanik. En önemlisi hikayesi yok. Hadi, hikayesi olan bir kutlama mesajı yazalım. Bir oto yıkamacısı tanıyorum, yirmili yaşlarda. Benim arabam on yaşını geçti, ikide bir sorun çıkarıyor, yine bir gün lastik havaları inmiş, hava basmayı bilmiyorum, benzinciye girdim, o aletin yanında durdum, hortumu elime aldım, bakınıyorum. İşte o da, beni o anda görmüş, yardım edeyim mi dedi. Sonra defalarca gördüm, o benzinciden yakıt alıyorum, arada arabayı yıkatıyorum. Bitlisli, Ege'li bir kıza aşık olmuş ama çok aşık. Aradaki maddi, manevi mesafeyi aşmaya çalışıyor. İşte o karayağız, Bitlisli delikanlıya şans dileyelim, yeni yılda ela gözlü aşkına kavuşsun. İşe giderken bir dizi bankamatik var, yanlarında bir pilavcı duruyor, gerçi hergün değil, sık sık görüyorum. Benim çocuklar dışarıda pilav yemeyi çok seviyorlar. Bir gün dur dedim, hem bankamatiğe uğrayayım, hem şu pilavcıdan lezzetin sırrını öğreneyim. Kaç lira dedim, diktörtgen plastik şeffaf bir kaba koyuyor, nohutlu pilav, üstüne tiftilmiş tavuk eti. Dört lira dedi, aldım, gerçekten lezzetli. Pilavcımız Sivas'lı, pilavı annesi pişiriyormuş ama dedi, nohutu ben haşlarım, tavukları ben ayıklarım. Arabanın içinde kovalar var. Onların kapasitesi kadar satıyor. Bir araba olsaydı dedi, şöyle küçük bir kamyonet, daha rahat olurdu. Yeni yılda Sivas'lı pilavcımızın bir arabası olsun, dileyelim. Mahallemdeki durakta bir taksici var. Ben hava alanına giderken, akşamdan ismimi yazdırıyorum, sabah erken taksi beni alsın diye, çok seyahat ediyorum ve en çok o taksici gelip beni alıyor. Kendisi ben yaşlarda elli yıldır İstanbul'daymış, beş kızı ve bir oğlu var. Oğlanı buluncaya kadar çocuk yaptık dedi, oğlan en küçük çocuğu ve askerde. Nasıl endişeleniyor, nasıl korkuyor bilemezsiniz. Askere gitmeden önce taksiyi gece sen al deyince, oğlan da, ben arkadaşlarımla çıkıcam, taksi kullanmak istemiyorum diyormuş. Dönsün diyor, hiç taksiyi al demiyeceğim. Yeni yılda bu babanın sağ salim oğluna kavuşmasını dileyelim. Bir yazar adayı tanıyorum. Su gibi güzel derler ya. İşte öyle bir kadın, otuzlu yaşlarda, gerçek mesleği ne, çok emin değilim. Bir kaç ayrı grupta yolum kesişti. Roman taslağı nasıl oluyor dedim, gösterdi. İstediğim kadar okumama izin verdi. İstesem tümünü verecek. Yok dedim, sonunu çok merak ettim ama kalanını kitaptan okuyacağım. Yeni yılda bu romanın kitapçı vitrinlerinde olmasını, hatta en çok satanlar listesine girmesini dileyelim. İşte yeni yıla böyle haber gönderelim. Yüzyüze veya arkadan arkaya, karşıdakinin eksiğini bilelim, ne ısıtır içini, ne hoplatır yüreğini, ne derin derin nefesler aldırır, ne güldürür yüzünü. Eğer bir gün karşılaşırsak dileğinizi bana söyleyin.

HOŞGELDİN YENİ YIL

Bir arnavut kaldırımlı yol belki
Nereye gittiğini bilmem aslında
Öylece yürür giderim
Bir su kıyısında kesin karşılaşırız
Denizi, boğazı, dereyi, gölü elleyen kadınım ben
Ben o suya dokunurken, vapurda, parkta, yoldayken
Gül bana, konuş benimle
Ve dile, ne diliyorsan söyle
Bilmez misin dilekler böyle gerçekleşir
Yeni yıl lütfen diyorum
Eskisini de severdim de, seni daha da seviyorum
Şu cebimden boşaltıklarımı oku, sırala
Acele et demiyorum ama geçe de bırakma

Yapmayı en çok sevdiğim on şey sıralamasında, baş köşededir film seyretmek. Eskiden sinemaya gitmeyi çok severdim. Neredeyse bütün eski Türk filmlerini seyretmişliğim var. Sonra yazlık sinemaları unutmamalı. Çekirdek, mahallenin gençleriyle bakışmalar, sandalyelerin arkasına bir cambaz edasıyla oturup saç savurmalar. Yazlık sinemalarda genellikle kavgalı dövüşlü kovboy filmleri seyrederdik. Ben hep o filmdeki kızıl derililerin tarafında olurdum, sonunda kahraman kovboy galip geldiğinden, üzülürdüm. Popüler filmleri ve klasikleri seyrettim. Festival filmlerini, sohbet ortamlarında bu konularda fikrim olsun diye izledim. Yaprağın bile sallanmadan önce düşündüğü, bayık Fransız filmlerine adamlar yakışıklı ve güzel öpüşüyorlar diye dayandım. Oğlum küçükken dövüş sanatı ustalarının fink attığı Japon filmlerine abone olduk. Sonra korku filmleri var tabii,gerim gerim gerilmeyi çok sevdim. Diğer ulusları sinemalardan tek tük film gördüm, bunların arasında Hint filmleri başı çeker.

Göz açıp, kapayıncaya kadar süren aşk dışında, bir kadın için, bir erkeğin ne işe yaradığını çok anlamış değilim

Cinsiyet ayrımcılığı yapmalı mıyım? Yapıyorum herhalde. Hemcinslerimi dürtmek, gözlerinden kaçanları göstermek istiyorum. Biraz desteklemek ve moral vermek istiyorum. Sadece kendilerine isabet ettiğini düşündükleri erkeklerinden etrafta bol miktarda olduğunu söylemek istiyorum. Aslında mesleğimizi uygularken, hiç bir konuda ayrım yapmayacağımıza dair yemin ettik. İşimde cinsleri ayırmıyorum. İki kızım, bir oğlum var, çocuklarım arasında da cinsiyet ayırımı yapmıyorum. Ama onun dışında, ataerkil anlayışa, erkek egemen toplum ve kültür diretmesine şiddetle karşı duruyorum. Göz açıp, kapayıncaya kadar süren aşk dışında, bir kadın için, bir erkeğin ne işe yaradığını çok anlamış değilim. En işe yaramayanlarıyla karşılaşmış olabilirim, genelleme yapmıyorum tabii, istisnalar vardır, henüz ben tanımıyorum diyelim. Benim karşılaştığım bölüme çoğunluk dersek...
Erkeklerin çoğunluğu
- Erkeklerin çoğunluğu bencil. İyisiyle, kötüsüyle hayatı paylaşmayı bilmiyorlar. Sömürme üzerine kurulmuş yaşam alanları ve anlayışları var.
- Erkeklerin çoğunluğu kaba,saba. Nezaket kurallarını bilmiyorlar, öğrenmemekte direniyorlar. En eğitimlileri bile, bacaklarını kapatıp oturmayı öğrenemedi gitti.
- Erkeklerin çoğunluğu ter kokuyor, dişleri sapsarı, kişisel hijyenin varlığından bihaberler.
- Erkeklerin çoğunluğu dürüst değil. Özel hayatlarında, sosyal çevrelerinde, iş hayatlarında kolayca yalan söylüyorlar.
- Erkeklerin çoğunluğu öfke kontrolü yapamıyor ve şiddet yanlısı. Aile içinde ve dışında huzur bozuyorlar. Trafikte terör yaratıyorlar. Daha da ileri gidip savaşlara neden oluyorlar.
- Erkeklerin çoğunluğu çalışma hayatıyla, özel hayatın ortak dengesini oluşturamayacak kadar hırslılar. Gözleri paraya, unvana, mevkiye doymuyor.
- Erkeklerin çoğunluğu analitik düşündüklerini zannediyorlar ama yirmi dört saatlik bir günü bile programlamayı beceremiyorlar.
- Erkeklerin çoğunluğu estetik görünmeyi bilmiyorlar. Göbekli, kıllı, rüküş dolanıp görüntü kirliliği oluşturuyorlar.
-Erkeklerin çoğunluğu yeme içme ve üreme iç güdüsü dışında beyinlerini kullanmıyorlar. Günlük konuşmalarında kullandıkları kelime sayısı yüzü bile geçmiyor.
- Erkeklerin çoğunluğu kültürsüz, okumuyorlar, sinemaya- tiyatroya- konserlere gitmiyorlar, dans etmiyorlar. Futbol ve bilgisayar oyunları dışında hobileri yok denecek kadar az. Onları da mutlaka kavgayla sonlandırıyorlar.
- Erkeklerin çoğunluğu şefkat, dostluk, sevinç, huzur, sevecenlik gibi duyguların olduğundan habersiz yaşıyorlar.
- Erkeklerin çoğunluğu otomobilleriyle, eşlerinden daha derin bir gönül bağı oluşturuyorlar.
- Erkeklerin çoğunluğu kadın denince sadece seks düşünüyorlar. Aşk denince sadece seks düşünüyorlar. Hatta hiç bir şey demeden sadece seks düşünüyorlar.

Ve daha pek çok şey.....

Savaşımızda duygu var, aşk var, hayatın kendisi var. Ayakta kalabilmek için, bir başkasını düşürmek gerekmiyor. Her gün yatarken, yarın başka bir gün olacak dersin olur biter. Ben dedim ve sonunda oldu.

Yetmiş sekiz yıl önce Margaret Mitchell bir roman yazmış. Hayatı boyunca tek roman yazmış zaten. Önce isim bulamamış, ''Yarın Başka Bir Gün''( Tomorrow is another day) olsun diye düşünmüş ve sonunda ''Rüzgar Gibi Geçti''( Gone with the wind) adında karar kılmış. Neyse işte yazarın yazdığı bu tek kitap, şu ana kadar Amerika'da incilden sonra en çok okunan ikinci yazılı esermiş. Pulitzer ödülü almış ve 1939 da filme uyarlanmış. On dalda Oscar almış. Dünyada yüzlerce kopyası seyredilmiş. Mesela Türkiye de, en çok izlenen yabancı filmmiş. Seyretmedinizse izleyin mutlaka, yani o kadar kişi okumuş, seyretmiş eksik kalmayın sizde.
Yine yetmiş sekiz yıl önce, Halide Edip Adıvar bir roman yazmış. O, hayatı boyunca pek çok şey yazmış da, o yıl ''Sinekli Bakkal''ı yazmış. Aslında kitap önce İngilizce yazılmış''The Clown and His Daughter''ismiyle yayınlanmış, sonra Türkçe tefrika edilmiş ve iki yıl sonra da Sinekli Bakkal adıyla basılmış. Bu roman, çok yıllar sonra, 1967 de filme uyarlanmış. Okumadınızsa okuyun. Seyretmedinizse bunu da izleyin mutlaka.
Rabia ve Scarlet
Aynı yıllarda, iki kadın yazar, iki kadın kahramanın başına gelenleri, onların yaşamdaki duruşlarını, aşklarını, ülkelerindeki kargaşayı anlatmış. Rabia ve Scarlet O'Hara.....Halide Edip'in Rabia'sı moral veriyor, huzur veriyor, sertliğinde ve kararlılığında bile ılık bir kadınlık var . O, 2. Abdulhamit döneminin baskısı ve onu yetiştiren dedesinin koyu taassubuna rağmen, sevgi ve güven dolu bir genç kadın. Devrimci bir aşık. Ne istediğini bilen, kayıplarına rağmen, yarın başka bir gün diyebilen bizden bir kadın. Mitchell'in Scarlet'i Amerikan iç savaşının ortasında kalmış, panik halinde bir yok edici sanki. Aslında çok güçlü bir karakter yazılıp çizilmek istenmiş. Ve kitabın bu kadar hayranı olmasından anlaşılan o ki, beğenilmiş. Ben sevmedim. Hiç bir zorluğun, duyguları köreltmesini sevmiyorum. Bir başkasının üstüne basarak kurtulmak, gerçek bir kurtuluş olabilir mi? Tamam bunlar kitap, bu kadınlar gerçekte yoklar ama bizlere okuduklarımız, seyrettiklerimiz, gördüklerimiz, duyduklarımız yön vermiyor mu?
İlle de üzüm isterim

Her ortamda, her durumda yaşamın ışığını seviyorum. Neredeyse yüz yıl önce, Selanik'den İstanbul'a gelen bir trende, benim büyük annem ve büyük babam da varmış. Savaşın ortasında, beş kuruşsuz, evsiz barksız, aşık bir çift. Savaş bitti, onlar çoktan beri yoklar. Bu yolculuk için anlatılan iki şey var, büyük annemizin canı üzüm istemiş, dedem trenden üzüm bulmak için inmiş, az kalsın treni kaçırıyormuş, koşarak yetişmiş. Ne gerek var demiyor, sırası mı demiyor, çünkü hayat devam ediyor. Bir de göç başlamadan büyük ninemiz biberleri ipe dizmiş, kurusun da kışlık yemek olsun diye, daha kuruyamadan göç başlamış, göçerken onları da almış yanına, trenin camına asmış. Kondüktörün tüm uyarılarına rağmen onları camdan indirmemiş, gittiğimiz yerde lazım olacak diye. Ben böyle kadınların torunuyum. Savaşımızda duygu var, aşk var, hayatın kendisi var. Ayakta kalabilmek için, bir başkasını düşürmek gerekmiyor. Her gün yatarken, yarın başka bir gün olacak dersin olur biter. Ben dedim ve sonunda oldu.

Ben dünyalıyım, herkesle de bir şekilde kardeşim. Irk, dil, din arenasına beni çekemezler
Keşke buzul çağı bitmeseydi de, neolitik çağ başlamasaydı. Dolayısıyla göçler olmasaydı. 200 bin yıl önce Etiyopyada ilk tespit edilen neandertallar yaşayıp gideydi. Hadi o olmadı, göçtüler. Oraya buraya dağılmış homo sapiensler tarım yapsalardı, ufaktan ticarette olsaydı ama keşke atları evcilleştirmeselerdi, madenleri sivriltmeselerdi.
Ortak anamı seviyorum

Dünyadaki tüm insanların ortak atası var. Baba durumu biraz karışık ama ortak anamız var. İyi ki spermde mitokondria yok da, mitokondrial DNA dan ortak anamızın kim olduğu tespit edilebiliyor. Şimdilik bildiğim büyük anneannem 200 bin yaşında ve Etiyopyalı.
Ayrılıkların ayak sesleri, atlar ve silahlar
Ticaret başlayınca, o ana kadar işaretle ya da hayvanların seslerine benzer sesler çıkararak anlaşabilen atalarımız, ihtiyaca binaen sesleri birleştirerek konuşmayı uzatmışlar, yerleştikleri yerler farklı olduğundan çıkardıkları farklı sesler olmuş tabii. İşte ilk ayrılık konusu başlamış, diller. Bu arada Sibirya yöresinden bir takım atalar madenleri sivriltip, atları eğitmişler. Böylece uzaklara gidip, tarım ürünlerinden pay istemişler, oradaki yerleşikleri, kendi konuştukları dili konuşmaya zorlamışlar, itiraz eden olursa sivri metaller devreye girmiş. O zamana kadar sadece av için ya da vahşi hayvanlardan kendilerini korumak için kullanılan alet ve iç güdüler, birbirlerini yok etmeye yönelmiş. Birleşmişler, ayrılmışlar, göçmüşler....Bunları yaparken hep savaşmışlar. Ulus, devlet, ırk, köken denilen şeyler bunlar işte, bir fazlası değil. Irk savaşları vahşice süregelirken, bir mucize olmuş, felsefeyi keşfetmiş insanoğlu, yaradılışın gerçeğini bulmuş bir ara, ibre barıştan yana dönmeye başlamış, felsefeye bulaşanlar savaşmak istememiş, değerleri değişmiş.
Kahrolsun felsefe
Giderek artan nüfusu nasıl kontrol altına alacaksın, nasıl uyuşturacaksın. Çok tanrıcılık yetmemiş, Yeni bir ayrılık konusu bulmak zor olmamış. Şunun şurasında 2500 yıl kadar önce hayatımıza tek tanrılı dinler girmiş. Felsefenin ışığını yakanlar yok edilmiş önce, sonra da durum ortada, halen günümüzde de devam eden din savaşları başlamış. Bu arada toprağın üstündeki ürünler ve zenginliklerin kontrolü için didişilip dururken, teknik ilerlemiş ve toprağın altındakiler keşfedilmiş. Ateşi bulan, tekerleği icat eden, ekip biçip toprağı işleyen, çıkarılan seslerden müzik ve ritm oluşturan, ağaç köklerinden boyalar yapıp mağara duvarlarını boyayan, en son da felsefeyi keşfeden tarafımız değilde maalesef  savaşan yok eden tarafımız kontrolü ele geçirmiş. Toprak altı zenginliği nerede yoğunsa, hani örneklersek Afrikada elmas, Ortadoğuda petrol, Güney Rusyada doğalgaz, Türkiyede bor...vs. İşte tam da buralarda, bizimde şu anda yaşadığımız bölgede, artık ne bulursan, dil, din, ırk savaştır onları. Hatta savaşma konularını verdin ellerine ama yetmez. Eğitilmemelerini sağla, cahil kalsınlar, dinle ve günahla korkut, sorgulamasınlar, Her savaşmaya hazır hale gelene silah sat, yok etsinler birbirlerini. Egemen güç her seferinde galip geliyor, savaş bitmiyor, bitmeyecek.

Bir uzaylımız eksikti 
Nasa hazırlıklı olun demiş, yirmi yıl içinde uzayda yalnız olmadığımızı anlayacaksınız. Al sana yeni bir savaş nedeni daha. Ben bu gezegenliyim, sen kahrol çünkü şu gezegenlisin. Gezegenler arası savaş....Ben yaş itibarıyla, diğer gezegenlerdekileri tanımayacağım. Şimdilik bildiğim, tek vatanım dünya. Ortak bir anam var, Afrika'nın göbeğinden üşenmemiş dünyanın her yerine yürümüş. Anam dışında, başka hiç bir şeye karşı, bir aidiyet hissetmiyorum. Ben dünyalıyım, herkesle de bir şekilde kardeşim. Irk, dil, din arenasına beni çekemezler. Birde cinsler arasındaki ayrımı yapmaz hale gelirsem tam olacak da.....Ve yaşasın felsefe diyorum, tüm bu yok edici cehaletin üzerine ışığın gelecek bir gün.

Kapkara, kupkuru ama şarkısı var

Bir kuyruklu yıldız daha gördük , taş toprak, kapkara, kupkuru bir yer. Güneş sistemine ve hayata dair sorularımıza ne kadar cevap olacak bakalım. Bu keşif bir işe yaramasa bile, ülke gündeminden uzaklaştım. o işe yaradı, kuyruklu yıldıza ben gitmiş gibi ferahladım, heyecanlandım. Softalığın, din çemberinin, bağnazlığın beni ne kadar boğduğunu tekrar anladım. Bu yolculuk bana iyi geldi.
Rosetta
Tesbit edilen kuyruklu yıldızın ismi biraz uzun. 67/P Çuryumov-Gerasimenko bizden 510 milyon kilometrecik uzakta. İsmini onu gözleyen Sovyet gökbilimcilerden almış. Klim İvanovych Churyumov ve Svetlana İvanova Gerasimenko görüp izlemişler onu, kısaca adı 67P

510 milyon km. uzaktaki bu yıldızı, bizim uzay gemisi Rosetta ile izlemişler. Gemi, bu mesafenin neredeyse oniki katı yol almış ( 6,4 milyar km.), enerji yüklenmek için yörüngelere girmiş, elipsler çizmiş. Rosetta, uyduruk bir isim değil, eski Mısır’dan bir isim. Fransa İmparatoru Napolyon'un, 1799 da yaptığı Mısır seferinde, bir asker bir taş buluyor, üstünde şekiller yazılar olan bir taş. Taşa bulunduğu kasabanın adı veriliyor, Rosetta (Reşit) taşı deniyor.

Uzun uğraşlar sonrası, Şampolyon 1822 de taşta yazılanları okuyor ve hiyelogrif yazının sırrı böylece çözülüyor. Binlerce yıl öncesi ne olmuş, ne bitmiş anlaşılıyor.

Uzay aracına Rosetta demek ne kadar da doğru olmuş, o da ismini aldığı taş gibi çoook eskilerden bilgiler verecek bizlere. Bir isim daha var, Philae modülü. Bu da ismini yine Mısır'dan, aynı olaydan alıyor. Philae bir ada, Nil Nehri’nde bir ada, Rosetta kayası'nın elde edildiği ada.

Ah o gemi de ben de olsaydım
Çok heyecanlı bir olay bu, aslında mümkün olsa da Rosetta insanlı bir uzay aracı olsaydı. Gelen ışığın ters yönüne, geçmişe doğru, geri geri gidildiğine göre, astronotlar giderek gençleşecekler miydi?, Yirmi beş yaşında genç bir astronot diyelim, Rosetta henüz on yıldır yollardaymış,  on yıldır geri gidiyor, öyle ışık hızını falan düşünmeyelim, dünya yaşıyla on yıl gençleşirse, on beş yaşına geriler.
Ergenler gibi davranmaya başlarsa, dibine kadar gidip, tam da orada inmekten vazgeçip başka bir yere gitme hevesine kapılırsa....Neyse ki insansız.

 Ülke gündeminden çıkmak iyi geldi bana, kuyruklu yıldız iyi geldi. Kapkara, kupkuru ama şarkısı var. Manyetik alanın moleküler parçalanması gibi bir nedenle sanırım bir de sesi var. 67P şarkısı, rüzgar sesi gibi. Sesi, soluğu bana iyi geldi........

sıkılmışım yakınlardan, uzak uzak iyi geldi

İpleri birilerinin elinde kuklalarız hepimiz

Küçük kızım, anne dedi, bu okul bitince ne olacağım ben. Düşününce, aklıma gelenleri yazayım bari dedim. Ne olsun bu gençler? Gelecekte neler bekliyor onları? Geleceğin meslekleri farklı mı olacak acaba? Politik bir şeyler söylenebilir. Elin ekmek tutsun. Bir baltaya sap ol. Evine para getirecek bir işin olsun. Salla başını al maaşını. Aza kanaat getirmeyen, çoğu bulamaz. Ve bunun gibi şeyler. Çocukluğumdan ve gençliğimden bu yana duyduğum şeyler. Geleneksel olduğu için önceleri saygı duyduğum, bireyleri sinik, silik, suskun, korkak hale getirdiğini yıllar sonra fark ettiğim söylemler. Kızıma bunları söylemeyeceğim. Ama ne söyleyeceğimi de tam bilmiyorum. Eğer doğanın kucağında kendini izole edebilirsen, yiyeceğini içeceğini kendin üretirsen, kendi olanaklarınla barınabilirsen, değiş tokuş dışında ticaretle işin olmazsa, tamam, şapka çıkarayım. Bunun dışındaki her durumda kapitalist dünyanın elindeyiz. Ne yaparsak yapalım, ne okursak okuyalım, kuralların dışına çıkamayız, ipleri birilerinin elinde kuklalarız hepimiz. Kapitalizmin değişim ve dönüşümü vardır. Ama yok olmaz. Buhar gücü, matbaanın bulunması, elektronik çağ, yüksek moleküler teknoloji, nanoteknoloji, yapay zeka.....ve şu anda bilinmeyenler. Hiç fark etmez, kapitalizmin kurallarına uygun davranırsan, çalışırsan, kabullenirsen ne âlâ. Yoksa sistem okumuş demez, zeki demez, çalışkan demez çiğner ve tükürür insanı. Zaman bilişim zamanı, mesleklerin öncü grubu onlar, onlar olmazsa sistem durur. Sonra hammaddelerin ürüne dönüşüm sürecinin endüstricileri gelir. Hammadde sağlayıcılar sistemin paryalarıdır, en çok onlar sömürülürler. Alış veriş konusunda, bilinç altı sürü psikolojisinin etkisinde olduğumuz için, uluslar arası ticaret meslek olarak sürüp gidecek mutlaka. Bitkilerin, hayvanların, insanların genetiğiyle oynamak için moleküler biyologlar ve genetikçiler lazım. Zenginler daha da zenginleşirken, dikkatleri başka yöne çekmek için görsel iletişimciler, değişen teknikleriyle hep iş başında olacaklar. Yoksa kızıma, sen erkek egemen kültürün olduğu, bir ortadoğu ülkesine doğdun, ne olursan ol, her gün işe, savaşmaya gider gibi gideceksin mi demeliyim. Kapitalizmin tırnaklarını, bizimki gibi ülkelerde kadınlara daha kolay batırdığını mı söyleyeyim. İşte ne söyleyeceğimi bilmiyorum. Ama ne söylemeyeceğimi biliyorum. Ders çalış, sınavlar önemli, bir an önce mezun ol demeyeceğim.
    

Yeni gelen yıldan huzur, sağlık, aşk bekleyelim.

Karayı gözden kaybetmeyi göze alamayan, yeni yerler keşfedemez

İnsanoğlunun iki büyük derdi, hatası, zayıf noktası var.
1-Sahiplenmek
2-Sahiplendiğinden vazgeçememek
Sahiplenmek kanımıza girmiş, hatta genetik olarak öyle doğmuşuz belki. Ben ilk kez oyuncaklarımı sahiplendiğimi hatırlıyorum, kimselere vermezdim, misafir gelince onların çocuklarından saklardım. Bu masum sahiplenme, giderek masumiyetini kaybetti, şekil, şemal, anlam değiştirdi.

Sahiplenmenin sonu yok. Sahiplen, depola, sakla, kullan ya da kullanma. Sadece ev, bark, araba, mücevher, giysi, makam, şu bu değil. Daha da tehlikelisi insanları sahipleniyoruz.

 İşte, klişe cümlelerimiz. Annem olmasa ölürüm, babamsız yaşayamam, sen benim aşkımsın ya benim olursun ya kara toprağın, evladımdan hiç bir güç beni ayıramaz....Soyut kavramları, manevi değerleri, karakter özelliklerini, dinleri, ırkları, ülkeleri, takımları, partileri...vs. sahipleniriz. Bu uğurda savaşırız, cinayet işleriz, ölürüz.

Bütün bunlar zaten külliyen hatayken, bir de bu sahip olduklarımızdan asla vazgeçemeyiz. Eşyaların, evlerin, işlerin kölesi oluruz. Atamayız, veremeyiz, satamayız, bırakamayız. Ailemizi sevmekle, beraberliklerinden huzur duymakla, onları sahiplenmek, nefes aldırmamak, özgürlük alanlarını dolayısıyla da kendi özgürlük alanımızı yok etmeyi birbirine karıştırırız. Eşimizle, sevgilimizle iki başlı bir vücut gibiyizdir. İki baş ayrı yönlere gitmek isteyince, öyle sahiplenmişizdir ki, ayrılığın ardından, yarısı kesilmiş vücut gibi, yarım, yaralı, ağlak kalakalırız.

Sahiplenme ve vazgeçememe konusundaki doğruları da hiç kabul etmeyiz. Çünkü bu bir eksiklik, bir zafiyet. Kim der ki, ben eksiğim, zaaflarım var diye. Ben de demedim. Yukarıda saydıklarımdan bolca sahiplendim. Arada vazgeçtiklerim de oldu ama onların yerine önceden yenilerini koyup, kontrollü bir şekilde vazgeçtim. Ta ki bir zaman öncesine kadar. İşte o zaman, bir insanın sahip olabileceği şeylerin neredeyse tamamından vazgeçtim. Öylece, kontrolsüz, yerlerine yenilerini koymadan, birdenbire, insiyaki olarak. Sonrası??? Bulanık sular durulduktan sonra, gördüklerim ve hissettiklerime gelince....

-Vazgeçebilmek, en önemli gücüdür insanın. Öyle böyle değil, büyük cesaret gerektirir.
-Vazgeçmeyi, sakin sularda kulaç atmak sanmayın. Azgın dalgalarla boğuşup hayatta kalmaktır.
-Vazgeçmek, kendi içindeki gerçeğini, yalın halini bulmaktır.
-Vazgeçmek arınmak gibi, dua gibi, salıverilmek gibidir
-Vazgeçebilmek, yeniden doğmaktır, insanların hatalarının sıfırlanmasıdır.
-Mevcudun tüm cazipliğine rağmen vazgeçebilmek bir mucizedir.
Ve daha pek çok şey.....

En zoru da vazgeçmek bir süreç işi. Akşam yatıp, sabah vazgeçmiş olarak uyanmıyorsunuz. Önceden tercih ettiklerini, tercih etmeme özgürlüğü uçmak gibi bir şey. Kendine güvenip, komplekslerinden arındıysan, herşey başarıldı demektir, böylece vazgeçme tamamlanıyor.
Vazgeçmenin pes etmek olduğunun, kaybetmek olduğunun öğretildiği bir nesilden geliyorum. Halbuki tam tersi, vazgeçmek savaşı kazanmaktır, geleceğini kazanmaktır. Çocuklarımıza bunu öğretelim. Hiç bir şey vazgeçilmez değildir. Bunu öğretmenin en iyi yolu da vazgeçerek göstermektir.
Karayı gözden kaybetmeyi göze alamayan, yeni yerler keşfedemez.

Altı ay ömrüm kalsaydı ne yapardım? Araştırır mıydım? Yazar mıydım? Ama kesinlikle daha az uyurdum.

Oliver Sacks ölmüş. Kendisi bir İngiliz, New York'da yaşamış, dünyaca ünlü bir Nörolog ve yazar. 1990 yapımı bir film var Awakenings ( Uyanış). Başrollerinde de iki unutulmaz oyuncu, Robert De Niro ve Robin Williams. İşte bu filmin senaryosu, Oliver Sacks'ın aynı adlı romanından uyarlanmış. Filmdeki Nörolog Malcom Sayer, Oliver Sacks'ın ta kendisi. Zaten konusu da gerçek bir hasta öyküsüymüş.
Ben de otuz beş yıllık hekimlik serüvenimde öyle ilginç şeylerle karşılaştım ki, kitap ve senaryo yazmayacağım ama yeni bir blog hazırlığındayım. Adı '' Feray'la yolları kesişenler'' hastalarımla yaşadıklarım yer alacak bloğumda.
Filme gelirsek, soluksuz izliyor insan. Kendimi hastanın yerine koyuyorum ve neler oluyoooorrrr diyorum. Annesinin yerine koyup mucize beklentimi, kaybetme korkusunun içine salıveriyorum. Ama en çok doktorun yerine koyup, yılmıyorum, uğraşıp didiniyorum.
Seyredin mutlaka, çok açıklayıcı olmadan kısaca bahsedeyim konudan. 1926 yılı, ABD'de bir yerlerde, küçük bir ensefalit( bir çeşit beyin iltihabı) salgını oluyor. Çoğu hasta çocuk ölüyor, hastalık kalanlarda sanki donmuşlar gibi bir sekel bırakıyor. Biz tıpta buna Katatoni diyoruz. Öğrencilik yıllarımda bir katatonik hasta görmüştüm, heykel gibiydi. Sonra hiç karşılaşmadım. Robert De Niro çocukken ensefalit geçirmiş ve sekel kalmış hastalardan birisini oynuyor ve efsane Robin Williams doktor rolünde.
Oliver Sacks'ın en ünlü eserlerinden birisi de '' Karısını Şapka Sanan Adam'' Bunun dışında da Türkçe'ye çevrilmiş beş eseri daha var. Hepsini okumadım, okudukça izlenimlerimi paylaşırım sizlerle.
Karısını Şapka Sanan Adam keşke filme uyarlansa da seyretsek. Orada da kahramanımız bir müzik profesörü, görsel agnozi denilen bir derdi var. Çevresindeki herşeyi bütün halinde değilde parça parça görebiliyor, birleştiremiyor. Bu birden bire olmuyor tabii, giderek artıyor. Düşünsenize bir gün sabah aynaya bakıyorsunuz, gözünüzü, ağzınızı, kulağınızı, burnunuzu ayrı parçalar halinde görüyorsunuz, görüntüyü birleştiremiyorsunuz, acaba kendinizi tanır mıydınız. Ve yine bu öyküde de bir nöroloğumuz var, daha fazla anlatmayayım da okuyun mutlaka.
Teşekkürler Oliver Sacks diyorum. Ölmeden altı ay kadar önce karaciğer kanseri olduğunu ve hastalığının çok ileri safhada olup diğer organlarına da yayıldığını açıklamış. Peki ne yapacaksınız diyen birisine diyor ki, araştırmalarıma ve yazmaya devam edeceğim, ailem ve arkadaşlarımla olacağım ve olabildiğince az uyuyacağım. Öyle mi yaptı bilemiyorum, evinde ailesi ve arkadaşları varken bir daha uyanamayacağı son uykusuna dalmış. Geride bıraktıkların için tekrar teşekkürler.